.Kontakt

Związek Polskich Plantatorów Chmielu

ul. Opolska 4A

24-310 Karczmiska

Tel. 81 829 10 78

E-mail: biuro@zppch.eu

Aktualności

Nawożenie chmielu na podstawie zasobności gleby

Nawożenie chmielu na podstawie zasobności gleby

07.03.2013

Prof. dr hab. Czesław Szewczuk - Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Dawki nawozów mineralnych na plantacjach chmielu ustala się przede wszystkim na podstawie zasobności gleby. Pod uwagę bierze się też wymagania pokarmowe tej rośliny, czyli ilość składników pobranych z określonym plonem. Rośliny chmielu, przy plonie szyszek w wysokości 2 t/ha, pobierają przeciętnie z gleby:
  • 150 kg azotu (N), 
  • 45 kg fosforu (P2O5), 
  • 160 kg potasu (K2O), 
  • 40 kg magnezu (MgO),
  • 24 kg siarki (S),
  • 520 g cynku (Zn),
  • 280 g boru (B), 
  • 800 g manganu (Mn), 
  • 1200 g żelaza (Fe)
  • i 12 g molibdenu (Mo). 
Miedź ma mniejsze znaczenie w odżywianiu chmielu, często występuje w nadmiarze, głównie w wyniku stosowania środków grzybobójczych. Również mangan i żelazo występują niekiedy w dużych ilościach w chmielników - głównie na glebach kwaśnych, przy pH poniżej 6. Z kolei na glebach obojętnych, a zwłaszcza zasadowych, wskazane jest dolistne wnoszenie chelatów tych składników. W celu pokrycia potrzeb pokarmowych roślin chmielu w mikroelementy, zwłaszcza cynk, bor i molibden, polecam znany nawóz dolistny o nazwie Chmiel-Vit, który należy stosować 3-4 krotnie w okresie wegetacji chmielu: dwukrotnie w czerwca, następnie przed kwitnieniem oraz po zawiązaniu szyszek. Na zbiornik opryskiwacza (Ślęzy) zaleca się 5 kg tego nawozu lub też 2,5 kg nawozu Chmiel-Vit z dodatkiem 2 kg nawozu Cynko-bor. Ten ostatni zaleca się zwłaszcza w okresie przed kwitnieniem chmielu. Z kolei po naprowadzeniu pędów na przewodniki korzystny wpływ na przebieg  wegetacji i plony szyszek powinien wywrzeć dolistnie wniesiony nawóz o nazwie Fosforo-cynk, polecany zwłaszcza w okresie obniżonych temperatur. Na wielu plantacjach wskazany byłby też Silvit, tj. nawóz zawierający w swym składzie krzemionkę. W zależności od potrzeby można też dodać do roztworu mocznik (do 10 kg na zbiornik Ślęzy) oraz siarczan magnezu (5-10 kg).
 
Wyniki analiz wskazują, że ponad 60% gleb chmielników wykazuje bardzo wysoką  zasobność w fosfor, zaś ponad 30% optymalną. Tylko nieliczne, najczęściej młode, a więc nowo założone plantacje charakteryzują się niedoborem tego składnika. Wskazuje to na nadmierne stosowanie w chmielnikach nawozów fosforowych. Zdecydowanie lepiej wypada ocena zasobności gleby w potas i magnez. W przypadku potasu 65% plantacji wykazuje optymalną zasobność, 28% nadmierną, zaś tylko 7% niedoborową. Optymalną zasobność w magnez stwierdzono na 58% plantacji chmielu (głównie w gminach Wilków i Łaziska), zaś niedoborową na 37 % plantacji (zwłaszcza w gminach: Ludwin, Ostrów Lub., Spiczyn i Łęczna). Konieczne jest zatem systematyczne (co 4 lata) pobieranie próbek i wykonywanie analiz dotyczących odczynu (pH) oraz zasobności gleb w przyswajalny fosfor, potas i magnez. Za optymalny odczyn dla większości gleb chmielników można przyjąć pH w granicach 6-6,8, zaś na lżejszych glebach położonych w gminach: Ludwin, Spiczyn, Łęczna i Ostrów Lubelski od 5,6 do 6,5.
 
W załączonych tabelach podajemy liczby graniczne, dotyczące oceny zasobności gleb chmielników w fosfor, potas i magnez oraz proponowane na tej podstawie dawki składników, uzależnione nie tylko od zasobności gleby, ale też przewidywanych plonów. Zalecenia te zostały opracowane na podstawie wieloletnich badań w oparciu o analizy roślinne i glebowe oraz uzyskane plony szyszek. Pod uwagę wzięto również wyniki badań i praktyczne zalecenia dla chmielarzy w Niemczech i Czechach.
 
Tab.1 Ocena zasobności gleb chmielników w przyswajalne formy fosforu, potasu i magnezu
 

Ocena zasobności

Zawartość składników w mg/100 g gleby

Fosfor - P2O5

Potas - K2O

Magnez - MgO

Magnez - Mg

Bardzo niska

<8

<10

<5

<3

Niska

8 – 14

10 – 17

5 – 8

3 – 5

Średnia (optymalna)

15 – 20

18 – 25

9 – 15

6 – 9

Wysoka

21 – 25

26 – 30

16 – 20

10 – 12

Bardzo wysoka (nadm.)

>25

>30

>20

>12

 
Tab. 2. Zalecane dawki fosforu (P2O5), potasu (K2O) i magnezu (MgO) w zależności od zasobności gleby i przewidywanych plonów szyszek
 

Ocena zasobności

Plony szyszek w t/ha

2,0 t

2,5 t

3,0 t

P2O5

K2O

MgO

P2O5

K2O

MgO

P2O5

K2O

MgO

Bardzo  niska

Niska

Średnia (optymalna)

Wysoka

Bardzo wysoka (nadm.)

115

85

45

30

-

250

200

160

80

-

60

50

40

20

-

130

100

55

40

-

300

250

200

100

-

70

60

50

30

-

145

115

65

50

-

350

300

250

120

-

80

70

60

40

-

 
Po uzyskaniu optymalnej zasobności, ale też  przy braku wyników analiz glebowych polecam następujące dawki konkretnych nawozów przy plonach szyszek w wysokości 1,8 – 2,2 t/ha.
 
Jesienią: superfosfat potrójny – 100 kg lub pojedynczy – 250 kg/ha
               sól potasowa – 200 kg/ha
 
Wiosną: siarczan potasu – 100 kg/ha oraz, w miarę potrzeby magnez w postaci                   
               kizerytu lub jednowodnego siarczanu magnezu – do 150 kg/ha
 
Przy niższych bądź wyższych plonach szyszek dawki nawozów należy odpowiednio skorygować według danych zamieszczonych w tabelach. Jeśli jesienią nie wysiano superfosfatu i soli potasowej można je wysiać jak najwcześniej wiosną. Zamiast nawozów jednoskładnikowych można wysiewać wieloskładnikowe, zwracając uwagę na proporcje pomiędzy fosforem i potasem. Chmiel pobiera bowiem 3,5 razy więcej potasu niż fosforu. Ważny jest też magnez, niekiedy również siarka, które na wielu plantacjach mogą być głównymi składnikami ograniczającymi plony szyszek.
Powrót